Umowa zlecenie jest kolejną – po umowie o dzieło – umową cywilnoprawną, wykorzystywaną często jako zamiennik umowy o pracę, dlatego też bywa określana jako tzw. „umowa śmieciowa”. Jednak umowa zlecenie różni się od umowy o dzieło, a różnice dzielące ją umowy o pracę są jeszcze większe. Kwestie umowy zlecenia reguluje Kodeks cywilny (tak jak umowy o dzieło). Jednak umowa zlecenia jest określana jako umowa starannego działania – w odróżnieniu od przywołanej umowy o dzieło, która jest umową rezultatu. Różnica jest więc dość intuicyjna – w umowie zleceniu chodzi o wykonywanie czynności z jak największą starannością, umowa o dzieło to wykonanie czynności, czyli osiągnięcie konkretnego rezultatu (to właśnie jest dzieło). Umowa zlecenie niekoniecznie więc musi prowadzić do osiągnięcia końcowego rezultatu (bo to jest domena umowy o dzieło). Wiąże się z tym kwestia wynagrodzenia, które w przypadku umowy zlecenia przysługuje już za samo tylko „staranne działanie”, a nie za rezultat tego działania. Oznacza to, że umowa zlecenie jest nieco szersza od umowy o dzieło i – pod względem swojej specyfiki – bardziej niż umowa o dzieło podobna do umowy o pracę (choć nią nie jest – wobec umowy o pracę jest bardzo dużo). Ponieważ do umów zlecenia stosowane są przepisy Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu pracy, zleceniobiorcy nie obejmują żadne uprawnienia typowe dla umowy o pracę (prawo do dni wolnych, okresu wypowiedzenia, minimalne wynagrodzenie, regulowany czas pracy). Czynności na podstawie umowy zlecenia w odróżnieniu od pracy (wynikającej z umowy przewidzianej Kodeksem pracy) nie musimy jednak wykonywać osobiście – można je podzlecać innym wykonawcom. W umowie zlecenia w przeciwieństwie do umowy o pracę nie ma również obowiązku wykonywania czynności w określonym miejscu. Kolejna różnica to postać zleceniobiorcy: praca może być świadczona wyłącznie przez osobę fizyczną, zleceniobiorcą w umowie zlecenia może być tak osoba fizyczna, jak i osoby prawne a także inne podmioty posiadające zdolność do czynności prawnych (stowarzyszenia, fundacje). W przypadku umowy zlecenia nie występuje także mocny stosunek podległości wobec zleceniodawcy/przełożonego, charakterystyczny dla umów o pracę.
Tag Archive for umowy
Umowa o dzieło
W środkach masowego przekazu od pewnego czasu można znaleźć liczne informacje na temat zatrudniania przede wszystkim młodych osób na tak zwanych „umowach śmieciowych”, przy czym jako przykład tego typu umowy – proponowanej zamiast typowej umowy o pracę – ukazuje się między innymi umowę o dzieło. Czym jest umowa o dzieło i czym różni się od ”prawdziwej” umowy o pracę? Jakie daje prawa i przywileje? Jakie obowiązki nakłada na zamawiającego i wykonawcę? Umowa o dzieło jest umową cywilnoprawną, definiowaną przez Kodeks cywilny. Jest to pierwsza cecha odznaczająca ją od umowy o pracę – ta jest definiowana Kodeksem pracy. Umowa o dzieło jest określana umową rezultatu, jej celem jest bowiem osiągnięcie określonego rezultatu – wykonania określonej usługi, przedmiotu czy utworu – dzieło może posiadać charakter niematerialny. Podpisując umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się, że wykona oznaczone w umowie dzieło, natomiast zamawiający zobowiązuje się do zapłaty przewidzianego wynagrodzenia. Oznacza to, że w umowie o dzieło powinien być określony przedmiot umowy: czyli dzieło, jakie ma wykonać osoba realizująca umowę. Wielkość wynagrodzenia określona w umowie może być zarówno kwotowa, jak i opisowa – gdzie zamawiający określa swoje oczekiwania i opisuje za jakie dzieło byłby skłonny zapłacić większą sumę, a za jakie mniejszą (ważne na przykład w przypadku umów o dzieło dotyczących sztuki). Dziełem może być więc na przykład wykonanie świadczenia, przy podaniu rezultatu: nauczenie pewnej osoby określonych umiejętności, przeegzaminowanie jej, etc., jej efekt rezultat może być – jak już nadmieniono – materialny bądź niematerialny (piosenka, fotografia, program komputerowy, organizacja szkolenia, przyjęcia, pokazu). Wobec tego, że umowa o dzieło nie jest umową dotyczącą stosunku pracy, nie są z nią powiązane żadne przywileje pracownicze. W czasie trwania umowy dzieło nie przysługują dni wolne od pracy, dodatkowe świadczenia, nie jest ona objęta składkami na ubezpieczenia społeczne. Osoby podpisujące umowę o dzieło nie są również objęte „automatycznym” ubezpieczeniem zdrowotnym.
